تحقیق درباره ستون فقرات و بهداشت آن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

ستون فقرات و بهداشت آن

Spine and its health))

دکتر رضا توکلی، دکتر داوود فرج زاده، دکتر علی اصغر نویدی ،علی غنجال

اهداف آموزشی

از خواننده این مقاله انتظار می رود پس از مطالعه بتواند:

شناخت نسبی از ستون فقرات و اعمال آن داشته باشد.

عوامل آسیب رسان به ستون فقرات را بشناسد.

آسیب های حاصل از درگیری ستون فقرات را بشناسد.

نحوه برخورد مناسب با ستون فقرات را بداند.

بهداشت ستون فقرات و مفهوم آن را بیان کند.

خلاصه :

ستون فقرات در انسان از 34 - 33 مهره استخوانی تشکیل یافته است که 24 عدد آنها آزاد و نسبت به یکدیگر متحرک هستند. ستون مهره‌ها علاوه بر اینکه وزن بدن را به راحتی تحمل می‌کند ، نخاع را که ساختمان عصبی بسیار ظریف و مهمی است، در داخل خود محافظت می‌کند. این ستون هم دارای ثبات و هم تحرک برای انجام فعالیتهای روزانه می باشد. بیماریهای ستون فقرات دارای تنوع و دسته بندیهای متفاوتی می باشد مانند بیماریهای مادرزادی، دژنراتیو، التهابی، عفونی، شکستگی ها، دفورمیتیها، ، و.... .که سه دسته شایع آنها آرتروزها، شکستگیها و تغییر شکلهای ستون فقرات می باشند.آسیب ستون فقرات می تواند منجر به ایجاد درد، کاهش تحرک ستون فقرات ، آسیبهای سیستم اعصاب ،و .. گردد.برای حفظ کارآمدی و سلامت آن توجه به یکسری اصول و مراعات آن ضروری می باشد که هدف این مقاله بیان آن موارد می باشد.

مقدمه :

ساختمان ستون فقرات

ستون فقرات یا ستون مهره‌ای یا "تیره پشت" از مشخصات همه جانوران مهره‌دار است. ستون فقرات در انسان از 34 - 33 مهره استخوانی تشکیل یافته است که 24 عدد آنها آزاد و نسبت به یکدیگر متحرک هستند. 5 عدد آنها به هم متصل شده و استخوان خاجی را تشکیل می‌دهند. و 5 - 4 عدد از مهره‌ها نیز به یک قطعه استخوان به نام دنبالچه تبدیل شده‌اند. بنابراین تعداد مهره‌ها در افراد بالغ به 26 قطعه تبدیل می‌گردد.شمارش مهره‌ها نیز از بالا به پایین صورت گرفته و از 5 قسمت تشکیل شده است: ناحیه گردنی (Cervical) هفت مهره - پشتی یا سینه‌ای (Thoracic) دوازده مهره - کمری (Lumbar) پنج مهره - استخوان خاجی (Sacrum) یک مهره و استخوان دنبالچه‌ای (Coccygeal) یک مهره . طول ستون مهره‌ها در مردان حدود 70 سانتیمتر و در زنان حدود 60 سانتیمتر است و 4/1 طول یک ستون مهره‌ای را دیسکهای بین مهره‌ای تشکیل می‌دهند.

ستون فقرات تکیه گاه محکم بدن است و بار سنگین سر ، دستها و تنه را که تقریبا 3/2 وزن تمام بدن است تحمل می‌کند. نخاع و ریشه‌هایی که از آن جدا می‌شوند طوری در داخل مهره‌ها قرار گرفته‌اند که هنگام حرکات طبیعی ستون فقرات هیچگونه آسیبی نمی‌بینند. به مهره های پشتی ستون فقرات 12جفت دنده متصل می‌گردد که مانند محفظه ای دور قلب ، ریه‌ها و قسمتی از اعضای درون شکم را فرا گرفته و آنها را حفاظت می‌کند.

ساختمان یک مهره معمولی

هر مهره از یک بخش قدامی (تنه) و یک بخش خلفی (قوس مهره‌ای) ساخته شده و سوراخ مهره‌ای در بین این دو بخش قرار دارد در مجموع هر مهره از قسمتهای زیر تشکیل شده است:تنه مهره: دارای 5 سطح فوقانی ، تحتانی ، خلفی ،قدامی و طرفی است. سطح خلفی ، حد قدامی کانال نخاعی را می‌سازد و سطح فوقانی و تحتانی محل قرارگیری دیسک بین مهره‌هاست. تنه مهره در تحمل وزن بدن شرکت می‌نماید.قوس مهره‌ای که از نخاع محافظت می‌کند و از قسمتهای زیر تشکیل شده است. یک جفت پایه (Pedicle) که قسمتهای قدامی طرفی قوس مهره‌ای را تشکیل می‌دهد.

یک جفت تیغه (Laminae) که قسمتهای خلفی قوس مهره‌ای را بوجود می‌آورند.

هفت زایده که شامل 4 زایده مفصلی (2 تا فوقانی و 2 تا تحتانی) ، دو زایده عرضی و یک زایده شوکی می‌باشد.

مهره‌های آزاد

مهره‌های آزاد شامل مهره‌های گردن ، مهره‌های پشتی و مهره‌های کمری هستند. مهره‌های آزاد به استثنای مهره اول و دوم گردن ، دارای ساختمان مشابهی هستند. دو مهره اول گردن (مهره اطلس و مهره محوری) ، ساختمان خاص دارند. زیرا این دو باید ستون فقرات را با کاسه سر متصل سازند. مهره اول گردن به نام اطلس ، تنه ندارد و به جای آن یک قوس قدامی دارد. در بالای این قوس از هر طرف یک حفره مفصلی برای دو برآمدگی استخوانی پس سری و در زیر آن دو زایده مفصلی برای اتصال به مهره دوم گردن (مهره محوری) وجود دارد. از تنه مهره دوم گردنی ، یک برآمدگی استخوانی به شکل دندان (زایده دندانی) به سمت بالا جدا می‌شود که با سطح درونی قوس قدامی اطلس دارای اتصالی مفصلی است.

استخوان خاجی (Sacrum)

استخوان خاجی از 5 مهره که با یکدیگر جوش خورده‌اند، ساخته شده است. این استخوان جدار خلفی حفره لگن را تشکیل می‌دهد. شکل آن سه گوش و سطح قدامی آن قدری گود و سطح خلفی آن قدری برجسته است و از دو طرف به استخوان خاصره متصل می‌شود. اتصال استخوان خاجی با آخرین مهره کمر بوسیله دو زایده مفصلی فوقانی مهره‌ ا ی صورت می‌گیرد.

استخوان دنبالچه (Coccygeal)

این استخوان از 5 - 4 مهره کوچک به هم چسبیده تشکیل شده است که شکل مثلثی دارد و با رباطهای مفصلی به انتهای استخوان خاجی متصل است. دنبالچه در انسان ، منطبق با دم حیوانات پستاندار است که کوچک و بدون رشد مانده است.

مفاصل ستون فقرات

مفصل بین استخوان پس سری و اولین مهره گردن ، حرکات سر را به پایین و بالا و راست و چپ ، ممکن می‌سازد. زایده دندانی مهره دوم گردن بوسیله یک رباط عرضی به سطح درونی قوس قدامی مهره اطلس متصل است که موجب حرکت و گردش سر می‌شود. در رفتگی این مفصل و پارگی رباط عرضی ، خطر فرو رفتن مهره دوم گردن به داخل نخاع و مرگ فوری را در بردارد(1).

فیزیولوژی ستون فقرات

ستون مهره‌ها از 26 مهره استخوانی تشکیل شده است. این مهره‌ها طوری به هم وصل شده‌اند که یک ستون استخوانی را درست کرده اند. در داخل هر کدام از مهره‌ها سوراخ بزرگی وجود دارد. این سوراخها در طول ستون مهره‌ها مجرایی را تشکیل می‌دهند که نخاع ، یعنی طنابی که از مغز جدا می‌شود در داخل آن قرار گرفته است. اتصال مهره‌ها به یکدیگر بسیار دقیق است و آن چنان استحکامی به ستون مهره‌ها می‌دهد که وزن بدن را به راحتی تحمل می‌کند و به چپ و راست؛ جلو و عقب نیز خم می‌شود، و در همین حال نخاع را که ساختمان عصبی بسیار ظریف و مهمی است، در داخل خود محافظت می‌کند.در حالت طبیعی وقتی به ستون مهره‌ها از روبرو و یا از پشت نگاه می‌کنیم کاملا مستقیم است، یعنی هیچ انحرافی به اطراف ندارد؛ ولی وقتی از پهلو به آن نگاه می‌کنیم در آن انحناهایی دیده می‌شود، که در قسمت گردن و کمر به طرف داخل بدن فرو رفته و در ناحیه پشت و لگن برجسته است. این وضعیت باعث می‌شود که ستون مهره‌ها وزن بدن را خیلی بهتر تحمل کند و در عین حال، در موقع ایستادن انسان بتواند کنترل وزن و تعادل بدن خود را حفظ کند. ستون مهره‌ها در ناحیه گردن از 7 مهره ، در سینه از 12 مهره در قسمت کمر از 5 مهره و در ناحیه لگن از 2 استخوان ، یعنی استخوانهای خاجی و دنبلانچه ، درست شده است.(2)

بیماریهای ستون فقرات

بیماریهای ستون فقرات دارای تنوع و دسته بندیهای متفاوتی می باشد مانند بیماریهای مادرزادی، دژنراتیو، التهابی، عفونی، شکستگی ها، دفورمیتیها، ، و.... .که سه دسته شایع آنها آرتروزها، شکستگیها و تغییر شکلهای ستون فقرات می باشند.

آرتروز ستون فقرات یا اسپوندیلوز :