مقاله کاشی کاری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 17

کاشی کاری

سابقه تاریخی

کاشی سازی و کاشیکاری که بیش از همه در تزیین معماری سرزمین ایران ،وبه طور اخص بناهای مذهبی به کار گرفته شده ، دارای ویژگی های خاصی است0

این هنر و صنعت از گذشته بسیار دور در نتیجه مهارت ،ذوق و سلیقه کاشی ساز در مقام شیئی ترکیبی متجلی گردیده ،بدین ترتیب که هنرمند کاشیکار با کاربرد و ترکیب رنگهای گوناگون و یادر کنار هم قرار دادن قطعات ریزی از سنگهای رنگی و بر طبق نقشه ای از قبل طرح گردیده ،به اشکال متفاوت وموزون از تزینات بنا دست یافته است0

طرح های ساده هندسی ،خط منحنی ،نیمدایره،مثلث،و خطوط متوازی که خط عمودی دیگری بر روی انها رسم شده از تصاویری هستند که بر یافته های دوره های قدیمی تر جای دارند،که به مورور نقش های متنوع هندسی ،گل و برگ،گیاه و حیوانات که باالهام و تاثیر پذیری از طبیعت شکل گرفتند پدیدار می گردند،و در همه حال مهارت هندمند و صنعت کار ، در نقش دادن به طرحها و هماهنگ ساختن انها ،بارزترین موضوع مورد توجه می باشد0

این نکته را باید یاد اور شد که مراد کاشیگر و کاشی ساز از خلق چنین اثار هنری هرگز رفع احتیاجات عمومی وروزمره نبوده ،بلکه شناخت هنرمند از زیبایی و ارضای تمایلات عالی انسانی و مذهبی مایه اصلی کارش بوده است 0مخصوصا"اگر به یاد اوریم که هنرهاییی کاربردی بیبشتر جنبه کاربرد مادی دارند ،حال انکه خلق اثار هنری نمایانگر روح تلطیف یافته انسان می باشد0

هنر کاشی کاری معرق، ترکیبی از خصایص تجریدی و انفرادی اشیا و رنگهاست ،که بیننده را به تحسین ذوق وسلیقه واعتبار کار هنرمند در تلفیق و ترکیب پدیده های مختلف وادار می سازد0

کاشی ها معمولاً در فرم های ذیل جای می گیرند

1. کاشی چلیپایی که معمولاض برای پر کردن فضای بین کاشیهای ستاره ای قرار می گیرند.

2. کاشی چند ضلعی که شامل شش ضلعی( مسدس) هشت ضلعی چهار ضلعی مربع، چهار ضلعی مربع مستطیل است.

3. کاشی چند گوشه، چون کاشیهای دوازده گوش، شش گوش، هشت گوش، هفت گوش،پنج گوشت که اعداد فرد در این چند گوشه ها کمتر دیده می شود و این سه فرم در کنار یکدیگر نیز قرار می گیرند و کتیبه ها و محراب ها را تشکیل می دهند.

کاشیهای هشت گوش

علاوه بر نقوش اسلیمی طرح های هندسی هم سهم زیادی در اشغال سطوح محراب داشته اند، یشتر نقش های هندسی در حاشیه ها و زواره ها و قاب ها بکار رفته است. قدیمی ترین نقوش هنری در حاشیه محراب مسجد نایین به سکل اختر چلیپا به کار رفته است. علاوه بر این باید از کتیبه های گچبری نام برد کهبه صورت عنصر اصلی تزئئن محراب نمود پیدا کرده که در متون تاریخی سابقه آن به قرن اول هجری نسبت داده شده است ولی اولین نمونه باقی مانده در بالای پیشانی محراب مسجد نایین است که متعلق به 350 هجری است.

هنرمندان کاشیکار با دستیابی به تکنیک های جدید و توانایی در ساخت کاشی در ابعاد بزرگ موفق به ساخت محراب های یکپارچه و یا تشکیل شده از چندین قطعه بزرگ شدند. توسعه تدریجی ساخت کاشی زیرن فام و استفاده از آن در معماری به ویژه در بناهای مذهبی را از اواخر دوره سلجوقی می دانند که در دوره های خوارزمشاهیان و به خصوص ایلخانیانی که به اوج ترقی خود رسیده اند.

اوج هنر کاشیکاری محراب را می توان در محراب های زرین فام حرم امام رضا (ع) مشاهده کرد.

انواع کاشی:

1-کاشی یکرنگ 2- کاشی معرق 3-کاشی هفت رنگ 4-کاشی زرین فام 5- کاشی با تلفیق اجر6-کاشی معلقی

سیر تحول هنر کاشی سازی از اوایل دوره اسلامی تا عصر حاضر

ارزش و اعتبار معماری ایران تا حدود زیاد ی به تزینات ان بستگی دارد 0کاشی کاری از مهم ترین خصوصیات معماری بوده ،و بسیاری را عقیده بر این است که ایران اولین کشوری بوده که از کاشی به عنوان عاملی برای تزئین و سپس استحکام بنا از ان بهره گرفته است0قبل از رواج کاشی کاری در معماری تقریبا"از اوایل دوره سلجوقیان اغاز می شود ،"اجرکاری "و "گچ کاری"دو عنصر مهم در تزیینات بودند0شیوه اجرکاری در معماری ایران منجر به "کاشی کاری گردیده است 0

از اوایل دوره اسلامی تا قرن چهارم هجری، گچبری ، " نقاشی" و " سنگ کاری " بیشترین تزئینات بناهای مذهبی و غیر مذهبی را در بر گرفته ، به نظر می رسد بهره گیری از تزئینات اجر تا قبل از حدود سال سیصد هجری چندان متداول بوده است0

در دوره غزنویان نیز اجر کاری از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و هنرمندان و معماران این دوره بسیاری از بناها را با اجر تزئین کرده اند0

با اغاز قرن پنجم هجری ،شیوه اجر کاری که در اغاز از شرق ایران شروع شده بود تقریبا"در تمامی نقاط در تمامی نقاط به خصوص قسمت شمال متداول گردید،و بناها ی مذهبی و غیر مذ هبی با این شیوه تزیین شدند0

از دوره سلجوقیان هنرمندان به رموز ساخت اجرهای لعابدار اشنا بوده اند ،هم چنین پاره یی از منابع اولیه و تاریخی حکایت از ان