مقاله درباره نگاهی جامع به پرورش ابریشم

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 22

نگاهی جامع به پرورش ابریشم

            تاریخچه    پرورش کرم ابریشم از هزاران سال قبل در چین و هندوستان معمول بوده است و در حال حاضر علاوه بر دو کشور نامبرده در ایتالیا و ژاپن و برخی از کشور های دیگر جهان نیز کرم ابریشم پرورش داده می شود.در کشور ایران پرورش این کرم در اکثر نقاط به ویژه در مازندران و گیلان و گرگان کاملا میسر است و از نظر اقتصادی منافع زیادی دارد چون طول مدت پرورش کرم ابریشم از آغاز تا پایان بیش از یک ماه و نیم نیست لذا پرورش این کرم کار پر زحمتی نیست و وقت زیادی نمی خواهد.    ماده ایکه کرم ابریشم از غده ی خود به شکل نخ بسیار باریک ترشح میکند و با آن لانه ی بیضی شکلی برای خود می سازد ابریشم نام دارد و لانه بیضی شکل را پیله مینامند که آنرا به ترتیب مخصوصی که شرح خواهیم داد گرم میکنند و بعد میریسند تا ابریشم به دست آید.ابریشم را افریشم و بریشم و حدید و پرنیان و پرند هم می نامند و به عربی آنرا ابریسم می خوانند.    اولین اشاره ای که در تاریخ راجع به محصول ابریشم مازندران آمده است و در کتاب الاسطخری است که در قرن دهم میلادی از شهر ری به ساری مرکز مازندران مسافرت کرده است و راجع به ابریشم می نویسد : ((به مقدار زیادی به عمل می آورند.))300 سال بعد از مارکوپولو سیاح معروف قرن 133 میشنویم که میگوید تجار ژنوا (که در آن تاریخ کشورشان به اوج ترقی و تمدن رسیده و ابریشم در اروپا به اسم گیلان معروف بوده) در اواسط قرن 16 میلادی آنتونی جنگین سون از طرف کمپانی مسکویی که بین ایران و انگلستان تجارت می کردند و تجارت اصلی آنها محصول ابریشم گیلان بود ، که در اروپا این کالا خواهان زیادی داشت در قرن 17 میلادی تجارت ابریشم گیلان بدست پرتغالی ها افتاد و در اوایل قرن 18 پطر کبیر پادشاه روس اهمیت سیاسی این تجارت را درک کرد و کوشید تجارت شمالی ایران را به طرف روسیه جلب کند و توسط تجار ارمنی بادکوبه به عملی نمودن آن اقدام نمود.ولی طولی نکشید که این توطئه به هم خورد و خود روس ها به این تجارت اقدام کردند.    در سال 1725 پطر کبیر خواست به وسیله ی قراردادی با تجار انگلیس و به کمک آنها نظریات خود را انجام دهد ولی عمر او کفاف نکرد و در گذشت.بعد نوبت انگلیس گردید والتون و هانوی در ایران پیدا شدند و به این کار اقدام کردند و از آن به بعد دیگر اقدامی صورت نگرفت تا فتوحات اوایل قرن 19 روسها در آن نواحی خواهی نخواهی قسمت عمده ی تجارت ایالات شمالی ایران را در اختیار آنها گذاشت.    لرد کرزن در فصل 12 سفر نامه خود که راجع به کشور های شمالی ایران است و از گیلان شروع شده و به گرگان و استر آباد ختم می شود.آمار دقیقی از محصول ابریشم ایران از سال 1047 تا سال 1304 نشان می دهد. که آماری برای 250سال است ضمن این آمار می نویسد : از سال 1047 متاع نفیسی و گرانبهای ابریشم رو به ترقی بوده و همه ساله مقدار زیادی به خارج حمل می شود و این این ترقی در دوره ی پادشاهان صفوی که ایران امنیت کامل داشته است و پس از دوره ی صفویه نیز گیلان و مازندران کم و بیش محصول ابریشم داشته است در سال 1237 فریز محصول گیلان را 60 هزار من شاهی قلمداد می کند این میزان در سال 1255 به 90 هزار من شاهی بالغ گردید و یک سال بعد به 110 هزارمن شاهی رسیده است این ترقی تاسال 1282 ادامه داشته و مقدار محصول رو به تزاید بوده است منتها اگر کم زیاد می شد برای گیلان میزان محسوسی نبود ولی از این تاریخ به بعد دیگر محصول آن ایالت سیر قهقرایی را پیمود و به مرور کم شده است .    مستر بنیا مین وزیر افتخار امریکا در سال 1885 کلیه محصول ابریشم گیلان را فقط 7 هزار من شاهی صورت می دهد لرد کرزن برای علل این تنزل می نویسد : چون اسناد و دلایل صحیح در دست نیست نمی توان این تنزل یأس آور را بطوریکه شاید و باید شرح داد . نقصان محصول ابریشم گیلان از قرن 17 و 18 شروع شده و این نیز در اثر انقلابات دوره ی اخیر سلطنت پادشاهان صفوی بوده است که بالا خره هم در اثر این انقلابات بساط سلطنت صفویان نیز بر چیده شد مجموع محصول ابریشم گیلان در هانوی که معاصر نادر شاه افشار بود ، یک هشتم محصول ابریشم آن ایالت بود که در زمان شاردن در گیلان بدست می آمد.در اواخر قرن 18 میلادی که سلسله ی قاجار بر ایران مستولی شدند تا اندازه ای این تجارت روبه ترقی نهاد وتا اواسط قرن 19 به همین منوال باقی بود.سر جان شیل که در سال 1267 وزیر افتخار دولت انگلیس در تهران بود می نویسد : ابریشم رقم عمده ی تجارت کشور ایران است مخصوصا در تجارت خارجی آن است و همین تجارت ابریشم است که ایران از فروش آن در خارج می تواند قیمت کالای وارده را بپردازد.    چنانچه آمار نشان میدهد تا سال 1281 محصول ابریشم گیلان قابل ملاحظه بوده و مقدار آن تا حدی خوب بوده است ولی از آن تاریخ به بعد نوعی بیماری در کرم ابریشم پیدا شد و در مدت 5 سال تلفات پیله به قدری زیاد شد که در سال 1286 کلیه ی محصول ابریشم گیلان به20 درصد مقدار 5 سال قبل از آن رسید و بعد از این سکته که به محصول آن ایالت وارد آمد تجارت ابریشم آنجا دیگر رشد نکرد.    تخم پیله را از خراسان و بعد از آن خانقین آوردند شاید بتوانند به عمل آورند ولی مفید واقع نشد و در نتیجه ی این پیشامد کشاورزان گیلان به ناچار مشغول زراعت دیگر شدند و از سال 1292 شروع به کشت تنباکو کردند و در تربیت درخت زیتون نیز در رود بار اقدام نسبتا جدی به عمل آمد و در آن ناحیه هایی که پیله ی ابریشم پرورش می شد.جای خود را به زراعت تریاک داد و نتیجه ی حاصله نیز مطلوب واقع گردید، ولی در ایالات شمالی ایران برنج کاری جانشین محصول ابریشم شد.    در تاریخ 1309 تربیت پیله ابریشم علاوه بر گیلان و مازندران و آذربایجان و خراسان و در نواحی مرکزی ایران که معروفترین آنها کاشان و اصفهان و یزد و کرمان است شروع شده و به تربیت پیله ی ابریشم اقدام کردند.در کرمان و یزد و کاشان محصول آنها مصرف محلی داشت و چیزی از آن به خارج نمی رفت ولی از نواحی گیلان و آذربایجان به روسیه صادر می شد.مخمل کاشان ، ممتاز و بسیار مطلوب بود و در کاشان و اراک و نایین فرشهای ابریشمی بسیار عالی می بافتند.    تربیت کرم ابریشم و بدست آوردن پیله بر خلاف دیگر رشته های کشاورزی که فرصت بیشتری می خواهد در مدت کمی صورت می گیرد و هر کس می تواند در تهیه ی تخم و تربیت کرم ابریشم و بدست آوردن پیله شرکت کند.         چگونگی پرورش کرم ابریشم و مشکلات آن در ایران    همانطور که در مبحث تاریخچه ی این صنعت در گذشته اشاره شده تولید ابریشم از زمانها ی خیلی دور در ایران رایج بوده و بخش مهمی از صادرات کشور را در آن زمان تشکیل می داده است.    در حال حاضر پرورش کرم ابریشم در استانهای گیلان ، مازندران ، خراسان ، آذربایجان ، اصفهان