مقاله درباره مسجد جامع یزد

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

 فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحات:11

مسجد جامع یزد

مسجد جامع شهر یزد از شاهکارهای

معماری دوره ی اسلامی  است که بنابر اسناد موجود ، در سال 724 ،توسط « سید رکن الدین محمد بن قوام محمد بن نظام الحسینی یزدی قاضی» ساخته شد. این بنا در سال 1324 توسط هیئت حامیان مسجد، روحانی و واعظ آن «حاج سید علی محمد وزیری » بازسازی شده است.

   موضوع این نوشته ، پشت بام مسجد و حضور زنان در آن است.زنان نیمی از اجتماع هستند که حضور آنان در معماری مسجد جامع نادیده گرفته نشده است. به طور مثال علاوه بر تخصیص شبستانی برای آنان ،‌در دو سوی محراب  دو درب  مستطیلی کم عرض قرار دارد که به راهروی باریکی منتهی می شوند. این دو درب مستطیلی برای ورود زنان و پرسش های شرعی آنان از امام جماعت مسجد در زمان قبل و بعد ازهر نمازجماعت است. زنان بدون آن که مجبور شوند از فضای های مردانه عبور کنند وارد  این راهروها شده و خود را به محراب امام جماعت می رسانند.پشت بام نیز چنین  قاعده ای دارد، زنان در یک تفکیک مکانی و زمانی از نیمه دیگر اجتماع جدا می شوند و به انجام عبادت می پردازند.این جداسازی آنان را وارد فضاهایی می کند که اگر چه عبور از آن ها برای سنین بالاتر سخت است ، با این حال آنان پس از گذر به پشت بام مسجد می آیند.

کلمات کلیدی : باور/ حاجت / مناسک / عبادت / مسجد جامع / شهر یزد

توصیف فضایی : 

« موقعیت پله ها از پشت بام»

   از ورودی مسجد جامع به داخل حیاط ،‌سمت چپ درب کوچک  چوبی قدیمی با ارتفاع  یک پله از زمین که پشت آن پله های پیچ در پیچ به طوری که عرض آن ها به سمت مرکز رفته رفته کمتر می شود ، قرار دارد.پیرمردی که نقش دربان در را دارد ایستاده است و مراقب تاغیر از زنان کسی وارد نشود. در ضمن فقط به زنانی اجازه ورود می دهد که چادر پوشیده باشند.به توریست ها و غریبه هایی که تشخیص می دهد هنگام باز کردن در، برای رعایت سکوت و حجاب تذکر می دهد.

  پس از بسته شدن در، فضا  تاریک شده و جلوی دید گرفته می شود.روی پله ها و سراسر مسیر تا پشت بام وسایر فضاهای آن گردوی شکسته شده دیده می شود. انتهای پله ها به سبب وجود فضای باز پشت بام دوباره فضا روشن می شود.

   پس از پیمودن این راهروی پلکانی تنگ ،به اولین جایی می رسیم که زنان در آن در حال عبادت و انجام مناسک دیده می شوند . این قسمت ترکیبی از فضای کوچک بازو بسته ای (بدون سقف و سقف دار) است که در مجموع تعداد زنان در این ساعت 10 نفر می شود. 3 زن در حال عبادت در فضای باز و بقیه به داخل فضای بسته رفته اند.در مقابل دوربین عکاسی خود را جمع و جور می کنند و چادر را روی سرشان می اندازند. ارتباط این دو فضا با یک پله ایجاد شده ،که نسبت این دو شبیه بالکن نسبت به اتاق مشرف به آن است. از داخل اتاق یک سری پله های پیچ در پیچ دیگری نیز به سمت پشت بام وجود دارد. دقیقا در انتهای این پله ها پشت بام قرار گرفته است.در طول مسیر، دیوارها کاهگلی و زمین از سنگفرش درست شده است. پشت بام به شکل حرف L است و از آن سراسر شهر معلوم است ، خانه ها ی اطراف تا شعاع زیادی کاهگلی ومربوط به بافت سنتی و قدیمی شهر یزد است وچیزی که زیاد به چشم می خورد گنبدهای کاهگلی است که بر مساجد شهر ساخته شده است.در این ساعت آفتاب گرمی بر آن می تابد. 

«   جایی که پله ها به پشت بام منتهی می شود»

موقعیت گنبد نسبت به پشت بام :

   سمت راست ورودی پله ها به پشت بام «گنبد» قرار گرفته است، که هم سطح با آن نیست و به وسیله ی پله هایی به آن وصل می شود. این پله ها شیب زیاد و ارتفاع بلندی نسبت به هم دارند.